CMR

CMR, karayolu ile sınır ötesi taşımacılığa ilişkin, uluslararası bir anlaşmanın adıdır.

CMR, anlaşmanın Fransızca adı olan „Convention relative au contrat de transport international de marchandises par route“nun kısaltmasıdır. Türkçe karşılığı ise: Emtiaların karayolunda uluslararası nakliyatı için mukavele sözleşmesidir. Bu sözleşme, işin kapsamını ve sürecini, taşınan malın gecikme, hasar veya kayıp durumlarındaki yükümlülükleri kapsar. Bunun yanı sıra sözleşme, şikayet ve birden fazla yük taşıyıcılarının sırayla görevlendireleceği durumlarla ilgili koşulları da içerir. Bir hukuki durum CMR ile yeterli düzeyde düzenlenmemişse, ulusal hukuk tamamlayıcı olur. Sözleşme yalnızca trafiğe uygun araçların yüklenme işlerini kapsar. Konteynerler veya yük nakil kasaları, CMR uyarınca araç olarak kabul edilmez. Bu tür uluslararası taşımacılık hizmetleri için, standardize bir CMR taşıma belgesi gerekir.

Tarihçe
Sözleşme, 1956 yılında UNO'nun öncülüğünde imzalanmıştır. İlk etapta 10 devlet imza attı. CMR'nin kurucu üyeleri şunlardır: Belçika, Almanya, Fransa, Lüksemburg, Hollanda, Avusturya, Polonya, İsveç ve İsviçre.

Federal Almanya Cumhuriyeti'nde sözleşme1961 yılında, Doğu Almanya'da 1974 yılında kabul edildi. Günümüzde tüm Avrupa ülkeleri ve iki Afrika ülkesi (Fas ve Tunus) ve Orta Asya'daki ve Yakın Doğu'daki birkaç ülke bu sözleşmeyi imzalamış durumdadır.

Terimin anlamı
CMR aslında sözleşmenin adı olsa da günlük hayatta sık sık (aslında yanlış olsada) CMR taşıma belgesirnin adı yerine kullanılır. Bu standardize form aslında yalnızca, yükün çıkış veya varış ülkesinden biri CMR üyesi ülkesi olduğu, sınır ötesi nakliyatlar için gereklidir. Ancak günlük uygulamalarda ülke içi nakliyatlarda da sıkca kullanılır.